De bedreigde scalesia affinis op Santa Cruz, Galapagos
Net als alle eilanden, heeft ook de Galapagos flora een hoog endemisch gehalte. Dat wil zeggen dat op ieder eiland planten en bomen voorkomen, die alleen maar op het betreffende eiland voorkomen. Op ieder eiland vindt je endemische soorten. Omdat de Galapagoseilanden over het algemeen klein zijn, is de populatie van die ene soort ook maar klein. Dit betekent dat de Galapagos flora in zijn geheel onder druk staat. Een plantenziekte, teveel geiten, of teveel mensen die een stuk land willen bebouwen en het kan gedaan zijn met een soort. Reden voor de Charles Darwin Foundation (CDF) om zich sterk te maken voor de bescherming van de Galapagos flora. De CDF wordt daarin ondersteund door de Internationale Unie voor Conservering van de Natuur (IUCN), die in 2007 alle endemische planten van de Galapagos op de rode lijst heeft geplaatst, met name naar aanleiding van de studie van Tye[1]. Hij concludeerde dat 60% van de 168 endemische plantensoorten bedreigd genoemd kan worden volgens de IUCN-standaards. De belangrijkste veroorzakers zijn planteneters, zoals verwilderde geiten[2], en mensen die land in ontwikkeling brengen.
Bescherming
Om de plantenpopulaties te beschermen, zijn op verschillende eilanden de verwilderde geiten uitgeroeid[3] en zijn stukken land met endemische planten afgeschermd met hekwerk. Beide strategieën blijken te werken[4], hoewel er op afgezette stukken land ook problemen ontstaan door de uitbundige groei van invasieve plantensoorten, die de endemische planten dreigen te overwoekeren. Het is de vraag of we eenmaal verwoeste landschappen weer kunnen herstellen.
Economische groei en ontwikkeling
Een ander probleem is echter het groeiende aantal inwoners van de Galapagos, die een druk leggen op het omringende beschermde gebied. In 2005 heeft de gemeente Puerto Ayora op het eiland Santa Cruz aan de grens van de gemeente een stuk land gekocht van het nationale park in ruil voor een stuk landbouwgrond in het gehucht Salazaca, in het hoger gelegen deel van het eiland. De ruil hield in dat het nationale park een stuk grond bemachtigde met heel veel geintroduceerde planten en dat de gemeente Santa Cruz een stuk land bemachtigde met verschillende endemische planten, zoals de scalesia en de opuntia.
Scalesia affinis onder druk
De ruil heeft vooral gevolgen voor de scalesia affinis, een prachtige struik met tabakachtige bladeren en kleine margrietachtige bloemetjes[5]. In 2005 werden er op Santa Cruz nog maar 71 individuele struiken geteld. De meeste van deze struiken staan in een gebied, dat tot voor kort gebruikt werd als afvaldumpplaats en waar rotsen tot gravel vermalen werden voor bouwmateriaal, midden in het nationale park. In 2005 werd besloten om in dit gebied drie individuele struiken te beschermen door middel van een hekwerk. In 2007 werd een groter gebied afgeschermd. Eind april 2010 moeten we met lede ogen aanzien, dat het betreffende gebied waar deze struiken zich bevinden (Mirador genaamd), in kavels aan mensen worden uitgegeven. Binnen niet al te lange tijd zal het gebied een bouwterrein zijn en zal er een nieuwbouwwijk verrijzen. De struiken staan weliswaar keurig in een omheind terrein, maar het is natuurlijk triest om te zien dat dit op de Galapagoseilanden gebeurt.
Scalesia affinis beschermd
De CDF heeft uit voorzorg in 2007, toen de ontwikkelingsplannen al vorm begonnen te krijgen, veel zaad van de scalesia affinis opgeslagen en onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om de soort te kweken. Dat is geen makkelijke klus. In 2007 leverden 860 zaadjes, slechts 60 jonge struikjes op. Met heel veel inspanning is het gelukt om 100 struiken te kweken en de andere 71 te behouden, waardoor er nu op Santa Cruz 171 zijn.
Doorbreking van de isolatie en biodiversiteit
De Galapagos natuur staat onder druk vanwege de economische mogelijkheden. Mensen vanuit Ecuador – de Galapagos is Ecuadoreaans gebied – proberen hun geluk te zoeken op de eilanden, waar in het toerisme veel geld te verdienen is. De economische crisis, die de wereld raakt, heeft ook Ecuador bereikt en dat betekent meer gelukzoekers: mensen die vanwege de crisis een andere toekomst opbouwen. Taxichauffeurs die de meest bekende plaatsen op het kleine eiland niet weten te vinden, getuigen daarvan. Helaas moeten wij met lede ogen toezien hoe de eilanden die bekend werden vanwege hun geisoleerde ligging, steeds verder worden opengesteld. Op dit moment is het mogelijk om een tripje sportvissen, of een surftrip te boeken naar de Galapagos, ook voor mensen die niet geinteresseerd zijn in de bijzondere flora en fauna van de eilanden. Ieder contact van buitenaf betekent meer kans op agressieve geintroduceerde soorten, die de endemische flora en fauna bedreigen en het betekent uiteindelijk verlies van wereldwijde biodiversiteit. Ik kan dit alleen maar observeren en beschrijven.
* Deze tekst is eerder verschenen in Papyrus, zomer 2010
[1] Tye, A., 2007, La flora endemica de Galapagos: aumentan las especies amenazadas. In: FCD, PNG & INGALA. Informe Galapagos 2006-2007, Puerto Ayora, Galapagos.
[2] Zeerovers die de Spaanse schepen met goud uit Zuid-Amerika aanvielen opereerden vanuit de onherbergzame Galapagoseilanden. Zij lieten aan het eind van de 17e eeuw geiten los op verschillende eilanden om zo verzekerd te zijn van hun voedselvoorziening. Op het eiland Pinta werden in 1959 twee geiten en een bok los gelaten als voedselvoorziening voor de vissers, omdat men dacht dat de schildpadden waren uitgestorven. In 1968 was het eiland bijna geheel kaalgevreten. Reden waarom het Park Nationaal Galapagos in 1970 besloot tot het uitroeien van de geiten op Pinta. Dat jaar werd Lonesome George, de enig overgebleven mannelijke Pinta schildpad gevonden.
[3] Werner, Marcus, Geitvrije Galapagos, Volkskrant 25-07-09, katern 3, p.26
[4] Atkinson, Rachel e.a.,, 2008, Advances in the conservation of threatened plant species of Galapagos, in: Galapagos Report 2007-2008, Puerto Ayora, Galapagos, Ecuador.
[5] De Engelse naam voor de scalesia is daisytree (margrietboom).
0.000000
0.000000
Jacinthacastora's Blog 